कल्याण श्रीमानलाइ सत्ता

रेग्मी अध्यक्ष भएपछि न्यायपालिकाको स्वतन्त्रता र शक्ति पृथकीकरणको सिद्धान्त मात्र खलवलिएन आफ्नै रफ्तारमा कुद्ने सर्वोच्चको नेतृत्व पनि तलमाथि पर्न थालेको छ । सरकार गठन पछि न्यायालयमा असर परेको छ भन्नेहरु धेरै छन् । तर असर संगसंगै सर्वोच्चका श्रीमानहरुलाइ अवसर पनि उत्तिकै आइरहेको छ । नपत्याए पढ्नुहोस ः

डिल्ली आचार्य 

कुनै समय थियो, सर्वोच्च अदालतका वरिष्ठ न्यायाधीशहरू प्रधानन्यायाधीश बन्ने पालोको प्रतीक्षामा लामै समय तड्पिएर बस्थे । यतिबेला भने राजनीति र समय दुवैले कोल्टे फेरेर हुन सक्छ, चौथो पुस्ता (चौथो वरीयता) का न्यायाधीशले पनि प्रधानन्यायाधीशको हैसियतमा काम गर्न पाउन थालेका छन् । यस पटक प्रधानन्यायाधीश (कायम मुकायम) खान पाउने चौथो पुस्ताका भाग्यमानी न्यायाधीश बनेका छन, न्यायाधीश कल्याण श्रेष्ठ ।

उनी सर्वोच्चका चौथो वरीयताका न्यायाधीश हुन् । मन्त्रिपरिषद्का अध्यक्ष तथा प्रधानन्यायाधीश खिलराज रेग्मी, कामु प्रधानन्यायाधीश दामोदरप्रसाद शर्मा र वरिष्ठ न्यायाधीश रामकुमारप्रसाद शाहपछि बल्ल श्रेष्ठ प्रधानन्यायाधीशको रोलक्रममा पर्छन् । तर, आफूभन्दा माथिका तीनओटै न्यायाधीश सर्वोच्चमा नभएपछि सर्वोच्चको नेतृत्व धान्ने जिम्मा श्रेष्ठको काँधमा आइपुगेको हो । उनको यो जिम्मेवारी मात्र सात दिनको हुनेछ ।

श्रेष्ठ मात्र होइन, आफूमाथिका तीन न्यायाधीश नहुनुको फाइदामा अर्का न्यायाधीश गिरिशचन्द्र लाल पनि परेका छन् । किनकि, उनले पनि तेस्रो पुस्ताभन्दा अघि नै कामु प्रधानन्यायाधीशको हैसियत पाएका छन् । आफूमाथिका तीन न्यायाधीश नहुनुको सबैभन्दा बढी फाइदा पनि लाललाई नै पुगेको छ । किनकि, सर्वोच्चमा रोलक्रमअनुसार नेतृत्व लिने हो भने उनी वरिष्ठ न्यायाधीश पनि हुन नपाई अवकाशमा पर्छन् ।

लाल सर्वोच्चका पाँचौं वरीयताका न्यायाधीश हुन् । रेग्मी मन्त्रिपरिषद् अध्यक्ष बनेपछि शर्माले कामुको हैसियतमा नेतृत्व गर्दै आए पनि यतिबेला उनी अफ्रिका भ्रमणमा छन् । अर्का वरिष्ठ न्यायाधीश शर्मा थाइल्यान्डमा उपचार गराइरहेका छन् । वरिष्ठ न्यायाधीश शाह बिरामी बिदामा विदेश रहेको र कामु प्रधानन्यायाधीश शर्मा विदेश गएका कारण सर्वोच्चको नेतृत्व चौथो वरीयताका न्यायाधीश श्रेष्ठको काँधमा आइपुगेको हो ।

कामु प्रधानन्यायाधीश शर्मा न्यायपरिषद् सदस्य खेमनारायण ढुंगाना, रजिस्ट्रार लोहितचन्द्र शाह र पुनरावेदन अदालत पाटनका न्यायाधीश कुलरत्न भुर्तेललाई लिएर गत शुक्रबार दक्षिण अफ्रिकातर्फ लागेका हुन् । त्यसैले ८ भदौसम्म श्रेष्ठले सर्वोच्चमा कामुको जिम्मेवारी सम्हाल्ने छन् । शर्मा दक्षिण अफ्रिकाको न्यायपालिका र संवैधानिक विकास तथा संसद्बारे जानकारी लिन बिदेसिएका हुन् । ‘शर्मा श्रीमान् विदेश गएको र वरिष्ठ न्यायाधीश शाह श्रीमान् बिरामी भएर बैंककमा उपचार गराइरहेका कारण कामुको जिम्मा कल्याण श्रीमान्ले पाउनुभएको हो,’ सर्वोच्च अदालतका प्रवक्ता श्रीकान्त पौडेलले राजधानीसँग भने ।

लागूऔषध र अपराधसम्बन्धी संयुक्त राष्ट्रसंघीय कार्यालय र संयुक्त राष्ट्रसंघीय विकास कार्यक्रमले आयोजना गरेको कार्यक्रममा सहभागी हुन बैंकक पुगेका शाह बिरामी परेपछि उतै उपचार गराइरहेका छन् । गत १५ साउनमा अस्पतालबाट डिस्चार्ज भएलगत्तै पुनः बिरामी परेपछि हाल उनको बैंकक अस्पतालमा उपचार भइरहेको छ । टाउकोमा रगत जम्ने समस्याका कारण उनले लामो समय आराम गर्नुपर्ने अस्पतालले सुझाइसकेको छ ।